Beelddenker of gewoon een lager IQ?

Je hoort juffen weleens verzuchten; begrijpt ze het nu echt niet om neemt ze me in de maling? Het op zich actieve kind dat heus wel mee doet in de klas lijkt er in de praktijk, qua scores, maar niet al te veel van te bakken! Ouders begrijpen er niks van…..huh, maar ze begrijpt heel veel zo snel en lijkt toch echt niet dom. Zou je hier misschien te maken kunnen hebben met een beelddenker?

Ik ben een beelddenker

Ik roep het regelmatig als mensen grapjes maken. Het is ook zo dat wanneer iemand een verhaal verteld ik het ook werkelijk zo voor me zie gebeuren. Maar maakt mij dat een beelddenker? Laat ik eens verder gaan op signalen die kunnen duiden op beelddenken.

• Jouw kind deed het als kleuter best aardig. Kwam wel mee in de klas. Was wellicht niet super sterk in getallen of de eerste letters, maar ach dat hoefde ook allemaal nog niet direct. Vanaf groep 3 kwamen de eerste probleempjes; het lezen gaat niet zo lekker. Letters als de b en d worden door elkaar gehaald en het lijkt erop dat het maar niet geautomatiseerd kan worden in het systeem. Frustrerend hoor als je als 6 jarige je uiterste best doet! Met rekenen gaat het idem dito.
• Wanneer een niet-beelddenker aan een auto denkt dan ziet hij/zij het woord AUTO. Een beelddenker ziet daadwerkelijk een auto. Eentje die lekker door de bossen rijd, dakje open….
• Wanneer je jouw kind een vraag stelt waarbij het echt even goed na moet denken zal het bij beelddenken naar boven kijken. Alsof het antwoord letterlijk uit de lucht komt vallen.
• Bij een opdracht die uit meerdere stappen bestaat gaat het mis. Loop naar de badkamer, trek je pyama aan en poets je tanden. Ergens komt dan niet alles over en verzucht je of het kind nu gewoon niet luisteren wil of iets mankeert aan de oren. Beelddenkers hebben bij een taakje direct een beeld. Zo las ik eens dat het inderdaad zo kan zijn dat wanneer het kind naar de badkamer is gelopen, onderweg al heeft gedacht aan die leuke nieuwe pyama en aan de tandpasta die vorige keer zomaar uit de tube spoot. Aangekomen in de badkamer denkt het; wat moest ik ook alweer…want het heeft alles al in beelden gedaan. Onmacht in dit geval en zeker geen onwil.

Hoe test je een kind op beelddenken? 

De hierboven genoemde voorbeelden zijn bij lang en na nog niet afdoende om zeker te zijn dat jouw kind een beelddenker is. Er zijn nog talloze signalen waarover je veel kan lezen op sites die er uitgebreid op in gaan. Er zijn testen die middels een leuke methode kunnen aantonen in hoeverre jouw kind een beelddenker is. Mijn beide kids hebben deze test gedaan. De jongste vooral omdat hij het leuk vond en het daarmee niet opviel dat het eigenlijk om de oudste ging. Want bovengenoemde zijn wel dingen die herkenbaar zijn in de oudste.

Ook de schoolresultaten zijn dito aan bovenstaande. Een lieve kennis nam de test af. Het WERELDSPEL heet het. Hiermee wordt beelddenken gesignaleerd. De opdracht is het bouwen van een dorp. Hiervoor krijgt het kind een scala aan leuke, gekleurde blokjes in diverse vormpjes. Naar aanleiding van de manier van bouwen kan er inzicht komen in hoe het kind informatie verwerkt. Is het een taal of toch meer een beelddenker?

En dan blijkt beelddenken de overhand te hebben 

En als dan blijkt dat beelddenken de overhand heeft? Wat dan? Bij mijn dochter bleek dit zo te zijn. 73% beelddenker. Een overduidelijke meerderheid dus. En nu? Eigenlijk is dat in ons geval nog erg onduidelijk en ook best moeilijk. Scholen bieden veel leerstof aan middels taal. Voor een beelddenker enorm frustrerend. Iedere beelddenker lijkt anders. Zo las ik eens dat een beelddenkend kind veel schoolopdrachten in plaatjes aangeboden kreeg. Maar dat leverde hem juist weer nieuwe frustraties op! Waarom had die man een dikke buik en geen dikke kont? En waarom…….overal zocht hij iets achter en zodoende was de aandacht nog steeds niet daar waar het moest zijn. LASTIG!

Structuur en duidelijke regels doen een beelddenkend kind goed. Dit geeft rust in het chaotische brein van het kind. Een mooie tip die ik ooit kreeg was om, zodra het zover is dat ze dit qua leeftijd aan kan, te zeggen; je moet naar huis komen als de lantaarnpalen aangaan (afhankelijk van het seizoen ☺).  Dit omdat een beelddenker niets met tijd heeft en dus zich er dan, onverhoopt, ook nauwelijks aan zal houden.  Zijn ze lekker aan het spelen? Geef dan op tijd aan dat je zo dadelijk gaat eten. Nog 5 minuten en dan gaan we eten. Wanneer een beelddenkend kind zich namelijk op een spel stort zit het er ook helemaal in. Bij sommige kinderen kan abrupt uit een spel gehaald worden dan ook tot een flinke driftbui leiden.

Is het niet “gewoon” ADHD?

Dat is ook een vraag die veel gesteld wordt. Toch zit er, naast een overlap ook een groot verschil tussen een kind met ADHD en een beelddenkend kind. Het zit hem in het associatieve denken. Wanneer een beelddenker op school iets uitgelegd krijgt let het niet alleen op hetgeen juf uitlegt maar ook hoe ze er vandaag uit ziet, hoe haar ogen staan, is ze vrolijk? Oh ja het ging over 3 apen en 2 giraffen (3+2). De beelddenker ziet die apen alweer voor zich van het dagje Apenheul en de giraffen die ze zag terwijl ze een patatje at op het terras van Burgers Zoo. Hee, mijn buurmeisje heeft een nieuwe bril en oh kijk ze speelt de hele tijd met haar haar. Er gaan zo ontzettend veel beelden in een luttele minuut door het brein dat de uiteindelijke uitleg van juf gemist wordt. Geeft de juf een heel korte en gestructureerde opdracht zal je zien dat de beelddenker daadwerkelijk begrijpt wat het doen moet en aan het werk zal gaan. Het kind met ADHD houdt ook dan een verminderde concentratie.

Hoe dan ook is het een enorm ingewikkeld, iets waarover zeker veel bekend is maar waar nog niet altijd passend onderwijs voor gegeven kan worden. En dat is op zich ook best begrijpelijk nu we in een wereld leven waarin er steeds meer nieuwe informatie komt. Prikkelgevoelig, beelddenker, ADHD, ADD, (lichte vormen van) Autisme. En dat moet in principe allemaal hetzelfde onderwijs in. Hoe pak je dat aan? Ik zou er niet uit komen denk ik, wat een ingewikkelde puzzel. Wel  zijn er diverse, goed opgeleide mensen die niet alleen jouw kind, maar ook jou kunnen helpen in de weg naar om te gaan met beelddenken. Zoek die hulp ook op! Zeker ook in het belang van het kind. Als je echt je best doet en het heeft zo weinig resultaat raak je gedemotiveerd, gefrustreerd en kan er een flinke deuk ontstaan in het zelfvertrouwen. Wacht niet te lang er valt niets te verliezen, alleen maar te winnen! Maar……tip van mij; doe dit wel in goed overleg met de school zodat alle neuzen dezelfde kan op staan alvorens het kind in nog meer verwarring aan de slag moet.

afbeelding via shutterstock